نوشته‌ها

شفافیت اطلاعات املاک و معاملات ملکی شهرداری تهران (دستور جلسه)

هشتادوپنجمین جلسه کمیته شفافیت و شهر هوشمند، شنبه ۹۸/۷/۱۳ به ریاست بهاره آروین و با حضور محمدنادر محمدزاده، مدیرعامل سازمان املاک و مستغلات شهرداری تهران، محمدرضا زارعلی، مدیرکل مالی شهرداری تهران، امیرحسین شمسی، مدیرکل حقوقی شهرداری تهران، هوشنگ عمرانی، مدیرکل امور مجامع و شورای سازمان‌ها و نمایندگان سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران برگزار خواهد شد.

در این جلسه، مصوبات جلسات پیشین کمیته شفافیت با سازمان املاک در خصوص سامان‌دهی اطلاعات املاک و انتشار عمومی اطلاعات معاملات ملکی شهرداری تهران مورد پیگیری قرار خواهد گرفت.

*

در جلسه شصت‌وهشتم کمیته شفافیت مقرر شده بود تا اطلاعات املاکی که با استناد به بند ۶ ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها، به‌رایگان در اختیار اشخاص حقیقی و حقوقی قرار گرفته است، پس از اطلاع‌رسانی به دریافت‌کنندگان این املاک، از طریق وبسایت شفاف انتشار عمومی یابد.

در جلسه شنبه ۹۸/۷/۱۳، روند آماده‌سازی فهرست این املاک برای انتشار عمومی، مورد پیگیری قرار خواهد گرفت.

پشتوانه قانونی انتشار عمومی اطلاعات این املاک، بند ب تبصره ۳۵ بودجه سال ۹۸ شهرداری تهران مبنی بر ثبت و انتشار املاک مشمول بند ۶ ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها و همچنین بند ۳ ماده ۶ برنامه سوم توسعه شهر تهران مبنی بر انتشار مجوزهای بهره‌برداری از املاک، مستغلات و دارایی‌های شهرداری است.

*

در جلسه هشتادم کمیته شفافیت، ظرفیت زیرساخت‌های فنی موجود برای ثبت الکترونیکی انواع معاملات ملکی شهرداری تهران شامل خرید، فروش، اجاره و تهاتر مورد بررسی قرار گرفت تا زمینه برای انتشار عمومی اطلاعات این معاملات در اجرای تبصره دوم ماده یکم مصوبه «الزام شهرداری تهران به انجام الکترونیکی و اعلان عمومی اطلاعات معاملات شهرداری» فراهم شود.

با توجه به برنامه‌ریزی انجام‌گرفته برای فراهم شدن امکان ثبت سیستمی اطلاعات این معاملات، در جلسه هشتادوپنجم، پیشنهاد سازمان املاک و مستغلات در خصوص اقلام اطلاعاتی‌ای که می‌بایست از هر نوع معامله ملکی روی وبسایت شفاف منتشر شود، بررسی خواهد شد.

*

راه‌اندازی بازار آنلاین تهاتر، موضوع بخش دیگری از این جلسه است.

بند ب بخش پنجم مصوبه «دستورالعمل اجرایی مدیریت منابع و مصارف غیرنقد»، شهرداری تهران را مکلف کرده است تا از سال ۱۳۹۸ نسبت به ایجاد سامانه‌ای جهت تهاتر املاک و منابع غیرنقد بدهکاران قطعی با طلبکاران قطعی شهرداری تهران اقدام نماید. این بدان معناست که بدهکارانی که متقاضی ارائه دارایی غیرنقد به‌ازای بدهی خود به شهرداری هستند و طلبکارانی که متقاضی دریافت دارایی غیرنقد به‌ازای طلب خود از شهرداری هستند بتوانند در تهاتر با هم حساب خود با شهرداری تهران را تسویه کنند.

در این رابطه، در جلسه شصت‌وسوم کمیته شفافیت مقرر شد تا کارگروهی با حضور نمایندگان سازمان املاک، اداره کل امور مالی، اداره کل خزانه‌داری، اداره کل حقوقی، اداره کل بودجه و سازمان فاوا برای تهیه دستورالعمل راه‌اندازی بازار آنلاین تهاتر تشکیل شود.

در جلسه شنبه ۹۸/۷/۱۳، گزارش اقدامات صورت‌گرفته برای تدوین این دستورالعمل دریافت خواهد شد.

*

در بخش دیگری از جلسه، به موضوع سامان‌دهی اطلاعات املاک شهرداری تهران پرداخته خواهد شد.

مصوبه «ساما‌ن‌دهی اسناد املاک و مستغلات شهرداری تهران و موسسات تابعه» در سال ۹۵ به تصویب شورای شهر رسیده و سازمان املاک را به سامان‌دهی اطلاعات مربوط به املاک شهرداری تهران ملزم نموده است. بنابر گزارش ارائه‌شده توسط سازمان املاک در شصتمین جلسه کمیته شفافیت، برخی از بندهای این مصوبه مانند اسکن و آرشیو اسناد کلیه املاک شهرداری به‌طور کامل محقق شده است، و برخی دیگر، مانند مشخص کردن تکلیف توافقات معوقه با سازمان‌ها و نهادهای دولتی و غیردولتی در حال پیگیری است.

در جلسه شنبه ۹۸/۷/۱۳ پیشرفت اجرای مصوبه مذکور مورد پیگیری قرار خواهد گرفت.

*

در بخش آخر این جلسه نیز گزارش سازمان املاک از اقدامات صورت‌گرفته برای آنکه ارزیابی کارشناسی املاک از این به بعد از طریق فرم‌ها یکسان و به صورت الکترونیکی انجام بگیرد دریافت خواهد شد.

یکسان نبودن فرم‌های ارزیابی املاک یکی از عوامل شناسایی‌شده در تخلفات حوزه معاملات ملکی است. به همین دلیل استفاده از فرم‌های ارزیابی یکسان ِ الکترونیکی از طریق سامانه جامع املاک یکی از موارد مورد پیگیری در جلسات پنجاه‌وپنجم و شصتم کمیته شفافیت بوده است.

بررسی استلزامات به‌کارگیری مجدد هولوگرام در گفت‌وگو با مهر

بهاره آروین، رییس کمیته شفافیت و شهر هوشمند شورای شهر تهران در گفتگو با خبرنگار مهر، در خصوص جزئیات جلسه‌ای ‌که این کمیته با موضوع هولوگرام برگزار کرده است، گفت: در این جلسه، هولوگرام در دو بخش مورد بررسی قرار گرفت؛ یکی اینکه مشکلات استفاده از هولوگرام در دوره‌ قبل چه بوده که در این زمینه به چند تخلف اصلی در دوره‌ی گذشته اشاره شد؛ ازجمله اینکه طبق دستورالعمل تحقق بودجه‌ غیرنقد، کارگزاری‌هایی که صدور هولوگرام در مورد آنها اتفاق افتاده بود، باید جزو موسسات مالی معتبر می‌بودند که در بسیاری مواقع اینگونه نبود.

وی گفت: نکته‌ دوم اینکه پرداخت به کارگزاری‌ها اساسا نباید به‌صورت نقدی اتفاق می‌افتاد که در بسیاری موارد این رخ داده و خلاف مقررات بوده است که باعث می‌شد نه فقط کمکی به شهرداری در مدیریت جریان نقدینگی‌اش نشود بلکه اتفاقا برخلاف هدف‌گذاری اولیه در بحث صدور هولوگرام، درآمد نقد شهرداری نیز کاهش یابد. تخلف دیگری که انجام شده، اینکه کارگزاری‌ها باید مطالبات پیمانکاران را به‌صورت نقد می‌دادند که موارد متعددی وجود دارد که  بخشی از مطالبات پیمانکاران به‌صورت غیرنقد پرداخت شده که این باعث می‌شد پیمانکار در انجام تعهداتش کوتاهی کند و هزینه‌های قرارداد از مبلغ اولیه بالاتر رود، چون احساس می‌کرد که حق‌اش در این میان ضایع  شده است. همه‌ی این تخلفات کارگزاری‌ها باعث شد که بخشنامه‌ ممنوعیت صدور هولوگرام در مورد کارگزاری‌ها اتفاق بیفتد.

تشکیل کمیته راستی آزمایی /بخشی از هولوگرام های صادره باطل شد اما کسی معترض نشد!

وی ادامه داد :  از زمان صدور آن بخشنامه تا به امروز درواقع کارگزاری‌ها حق تسویه‌ مطالبات پیمانکاران و دریافت هولوگرام جدید را نداشتند؛ در آن زمان، هیات سه‌نفره‌ای که توسط شهردار وقت، تعیین شد و مطالبات کارگزاران در مقطع صدور بخش‌نامه را راستی‌آزمایی کردند و اتفاقا بخش زیادی از هولوگرام‌های صادره باطل شد چون معلوم شد اصلا در ازای آن طلبی پرداخت نشده بوده است، جالب است که مسئولین در جلسه توضیح دادند که بخشی از این هولوگرام‌های باطل شده اصلا معترضی هم پیدا نکرد. در عین‌حال، بخشی از مطالبات برخی کارگزاران هم موردتایید قرار گرفت به این معنا که کارگزار مطالبات پیمانکار را تسویه کرده بود و در ازای آن هولوگرام نگرفته بود. بخشی از هولوگرام‌های صادرشده از زمان صدور بخشنامه تا به امروز، هولوگرام‌هایی است که در ازای مطالبات راستی‌آزمایی‌شده‌ی آن کارگزاران به آنها پرداخت شده ولی درواقع صدور هولوگرام جدیدی در ازای تسویه‌ی جدید اتفاق نیفتاده است. هر آنچه که هست از قبل بوده و چون راستی‌آزمایی شده و این طلب‌ها تایید شده، برای پلاک ثبتی مشخصی که کارگزار معرفی می‌کند، هولوگرام صادر می‌شود.

صدور ۷۰۰ میلیارد هولوگرام در سال ۹۷ برای ذی نفع واحد

عضو هیات رییسه شورای شهر تهران اضافه کرد: بخش دیگری از هولوگرام‌های صادر شده از زمان صدور بخشنامه تاکنون مربوط به ذی‌نفع واحد است؛ یعنی کارگزاری دیگر در اینجا دخیل نیست. شخص یا پیمانکار از بخشی از شهرداری طلبی دارد و در جای دیگری به‌واسطه‌ پروانه‌ای که قرار است برایش صادر شود، به شهرداری بدهکار است. تهاتر این دو باز از طریق صدور هولوگرام برای اصطلاحا ذی‌نفع واحد بوده و در اینجا هم هولوگرام روی پلاک ثبتی مشخص، صادر شده است. مدیرعامل سازمان املاک در این جلسه کمیته شفافیت، از صدور ۷۰۰ میلیارد هولوگرام از ابتدای سال ۹۷ تا به امروز  در قالب این دو نوع صدور هولوگرام یعنی مطالبات راستی‌آزمایی شده قبلی کارگزاران یا ذینفع واحد خبر داد که البته گویا بخشی از آن هنوز در مرحله توافق بوده و  هنوز در حساب‌های مالی ثبت نشده است.

پیشنهاد انتخاب کارگزاری ها از بین موسسات مالی معتبر و بانک ها

آروین در خصوص ادامه فعالیت کارگزاری ها در شهرداری نیز توضیح داد: در بخش دیگری از جلسه کمیته شفافیت، در مورد آینده‌ی کارگزاری‌ها و استفاده از هولوگرام بحث شد و این که قرار است این رویه چگونه ادامه پیدا کند. در این بخش دو راهکار اندیشیده شده است؛ یکی اینکه معاونت مالی دستورالعمل جدیدی برای تحقق بودجه‌ی غیرنقد تهیه کرده و قرار است در قالب لایحه به شورا ارائه شود. کمیته‌ی شفافیت تمام تلاش خود را خواهد کرد که در این دستورالعمل، از طریق تحقق شفافیت و انتشار عمومی تمام مطالباتی که از سوی کارگزاری‌ها به‌صورت کاملا نقد به پیمانکاران پرداخت می‌شود و از آن طرف تعداد هولوگرام‌هایی که در ازای آن صادر می‌شود، نظارت همگانی در این سیستم فعال شود تا دیگر جلوی تکرار تخلفاتی که پیش از این به‌دلیل نبود نظارت‌های لازمه صورت گرفته، این بار از طریق تحقق شفافیت و تحقق نظارت همگانی، گرفته شود. همچنین قراردادهایی که قرار است با کارگزاری‌های مربوطه منعقد شود با تغییراتی مواجه شده و در آنها تصریح شده که برخی مواردی که پیش از این به‌صورت رویه‌ای انجام ‌شده، نادرست بوده؛ ازجمله اینکه کارگزاران حق ندارند خودشان طلبکاران شهرداری را پیدا کنند و با آن‌ها وارد توافق و معامله شوند. بلکه طلبکاران حتما باید از طریق شهرداری معرفی شوند و حتما هم باید مطالبات‌شان توسط کارگزار به‌صورت نقد پرداخت شود. همچنین این که کارگزاران باید مطابق دستورالعمل‌های پیش‌بینی‌شده از بین موسسات مالی معتبر و بانک‌ها انتخاب شوند. اگر قرار باشد بحث صدور هولوگرام مجددا پی گرفته شود، با رعایت تمام این نکات است که در دستورالعمل جدید خواهد آمد. ضمن آن که تا آن زمان همچنان صدور هولوگرام‌ جدید از طریق کارگزاری‌ها امکان‌پذیر نیست.

این عضو شورای شهر تهران تاکید کرد: آن طور که در جلسه مطرح شد آن چه به آن «تراکم سیار» می‌گوییم، بخش دیگری از تخلفات بوده است. اساسا هولوگرام باید روی پلاک‌ثبتی مشخص صادر شود.

اگر قرار باشد مجددا هولوگرام صادر شود، دیگر به‌صورت سیار و بدون اینکه پلاک ثبتی مشخص باشد، نخواهد بود. یعنی کارگزاری‌ها باید روی پلاک ثبتی مشخص درخواست صدور هولوگرام کنند نه اینکه ما یک چیزهایی به نام هولوگرام سیار یا شناور داشته باشیم. این اصلا مورد پذیرش نیست و خود مسئولان مربوطه هم قبول داشتند که هولوگرام باید روی پلاک‌ثبتی صادر شود که حساب و کتاب‌های شهرداری دچار مشکل نشود چون اگر شما مبلغ درآمد را از قبل بگیرید، بعدا نمی‌توانید آن را به‌طور کامل پیش‌بینی کنید.

وی در پاسخ به این پرسش که در گام نخست نباید دستورالعملی تدوین و بعد صدور هولوگرام از سر گرفته شود؟ گفت: هنوز اقدام نشده است. تا آنجا که من از مسئولان مربوطه اطمینان حاصل کردم، هنوز صدور خط اعتباری جدید برای کارگزاری‌ها – برای تسویه مطالبات با پیمانکاران و دریافت هولوگرام جدید در ازای آن- فعال نشده است تا دستورالعمل جدید مورد تایید قرار بگیرد.

 

این مصاحبه با عنوان «بررسی تمام چالش‌های کارگزاری‌ها / صدور ۷۰۰ میلیارد هولوگرام» در ۱۳ مهر ۱۳۹۷ در سایت خبرگزاری مهر انتشار یافته است.