در حال حاضر شورای شهر تهران، شفاف‌ترین نهاد انتخابی در سطح کشور است
بهاره آروین، در نطق پیش از دستور خود در صدوشصت‌ودومین جلسه صحن علنی شورا به تاریخ ۹۸/۰۶/۱۰، گزارشی از عملکرد دوساله هیئت‌رئیسه شورای پنجم در خصوص پیگیری تحقق شفافیت در فرآیندهای درونی شورای شهر ارائه کرد.
انجام الکترونیکی رای‌گیری‌ها و نمایش نتایج آن روی نمایشگر صحن، انتشار عمومی دستورجلسات، صورت‌جلسات (به همراه آراء موافق و مخالف به هریک از مصوبات)، مشروح مذاکرات جلسات و نیز صوت جلسات شورا روی وبسایت شورا، راه‌اندازی سامانه گردش طرح‌ها و لوایح به منظور الکترونیکی کردن فرایند بررسی طرح‌ها و لوایح در مجموعه شورا و ترجمه متون مرتبط با استانداردهای شفافیت در وبسایتهای پارلمانی از مهم‌ترین اقداماتی است که در راستای شفافیت‌بخشی به عملکرد شورای شهر صورت گرفته است.
متن کامل نطق پیش از دستور بهاره آروین در ادامه می‌آید:
«تحقق شفافیت یکی از اولویت‌های اصلی تلاش‌ها و پیگیری‌های اعضای پنجمین دوره شورای اسلامی شهر تهران بوده است. انتشار عمومی اطلاعات قراردادهای کلان، انتشار عمومی اطلاعات پروانه‌های صادره در سطح شهر، انتشار اطلاعات مدیران و کارکنان به همراه اطلاعات سفرهای خارجی انجام‌شده در مجموعه شهرداری تهران، انتشار استاندارد سند بودجه و گزارش عملکرد آن و در اخیرترین مورد، انتشار عمومی پژوهش‌های انجام‌شده در شهرداری تهران، که همگی برای اولین بار در کشور انجام شده‌اند، دستاورد تلاش‌های دو ساله بیست‌ویک نفر عضو پیگیر تحقق شفافیت در مدیریت شهری تهران بوده است.
اما تلاش‌های شورای پنجم تنها معطوف به تحقق شفافیت در شهرداری تهران نبوده است بلکه شورای شهر، اقدامات زیادی را در جهت شفافیت‌بخشی به فرآیندهای خود به عنوان یک نهاد انتخابی انجام داده است، به گونه‌ای که هم‌اکنون پنجمین دوره شورای اسلامی شهر تهران، شفاف‌ترین نهاد شورایی و انتخابی در سطح کشور است.
هیئت رئیسه منتخب شورای شهر در سال اول فعالیت، به نمایندگی از دیگر اعضا، اقدامات شفافیت‌بخشی را در فرآیندهای گردش کار در شورا به سرانجام رساند، انجام رای‌گیری الکترونیکی که امکان ثبت دقیق آراء مخالف و موافق را در صورت‌جلسات شورا فراهم می‌کرد، انتشار عمومی دستورجلسات به همراه ضمائم، انتشار عمومی صورت‌جلسات به همراه آراء موافق و مخالف به هریک از مصوبات جلسات و نیز انتشار عمومی صوت جلسات شورا روی وبسایت شورا از اقدامات شفافیت‌بخش شورای شهر در سال اول فعالیت بود.
هیئت رئیسه منتخب شورا در سال دوم فعالیت نیز، تلاش‌های خود برای شفافیت‌بخشی به فرآیندهای درونی شورای شهر را ادامه داد و در این خصوص تحقق اقداماتی را پیگیری کرده است که در نهادهای انتخابی در سطح کشور بی‌سابقه و متمایز است.
ارتقای رای‌گیری الکترونیکی به گونه‌ای که آراء بلافاصله پس از پایان رای‌گیری به صورت سیستماتیک و خودکار بر روی نمایشگرهای همه اعضا و نیز نمایشگر بزرگ صحن به اطلاع همه حاضران در صحن برسد، یکی از اقدامات شفافیت‌بخش در سال دوم فعالیت بوده است.
دومین اقدام، تهیه و انتشار مذاکرات شوراست که به صورتی افزون بر ماده ۱۱ آیین‌نامه اجرایی تشکیلات، انتخابات داخلی و امور مالی شوراهای اسلامی شهرها مصوب ۱۳۷۸ هیئت وزیران به صورت مشروح مذاکرات، درقالب استاندارد تهیه شده و در شکل فایل word روی وبسایت شورا در دسترس عموم قرار گرفته است تا امکان جستجوی کلیدواژه‌ها، عبارات و موضوعات هر جلسه برای مخاطبان فراهم باشد. لازم به ذکر است که حتی مشروح مذاکرات صحن علنی مجلس شورای اسلامی که طبق قانون اساسی به صورت عمومی منتشر می‌شود، متاسفانه در قالب فایل‌های pdf منتشر می‌شود که امکان هرگونه جستجو و تحلیل مذاکرات را از مخاطب سلب می‌کند و امید است مجلس محترم و دیگر نهادهای شورایی در کشور، متن مذاکرات خود را مشابه شورای شهر تهران منطبق با استانداردهای شفافیت و به همراه آراء هریک از اعضاء حاضر به مصوبات جلسه، در دسترس عموم قرار دهند.
در همین راستا، هیئت رئیسه منتخب شورای شهر با همکاری کمیته شفافیت و شهر هوشمند شورا، دو متن راهنمای مرتبط با استانداردهای جهانی تحقق شفافیت در وبسایتهای پارلمانی، «راهنمای وبسایتهای پارلمانی» و «راهکارهای فنی برای ثبت و گزارش جلسات پارلمانی»، را ترجمه و در دسترس عموم قرار داده است و تلاش کرده است در نسخه جدید طراحی شده برای وبسایت شورا که به همت سخنگوی محترم شورا و مجموعه همکاران در بخش‌های فناوری اطلاعات و روابط عمومی شورا آماده شده و به زودی رونمایی خواهد شد، استانداردهای شفافیت پارلمانی تاحدامکان مدنظر قرار گیرد. در این خصوص، امکان جست‌وجو در متن مذاکرات تمام جلسات برگزارشده به صورت آنلاین و همچنین دریافت مشروح مذاکرات در قالب فایل xml که فرمتی ماشین‌خوان و منطبق با استانداردهای متن باز است فراهم شده است. فراهم شدن چنین امکاناتی نه فقط تحقق شفافیت و پاسخگویی شورای شهر به عنوان یک نهاد انتخابی را به دنبال می‌آورد، بلکه ظرفیت زیادی را نیز برای تحلیل و ارزیابی عملکرد شورای شهر فعال می‌کند.
اما سومین اقدام جدی هیئت رئیسه منتخب شورای شهر که در سال دوم فعالیت و به نمایندگی از اولویت‌ها و دغدغه‌های اعضای محترم انجام شده است، راه‌اندازی سامانه گردش کار طرح‌ها و لوایح است که با هدف الکترونیک کردن فرآیندهای بررسی طرح‌ها و لوایح در مجموعه شورا انجام شده است. با راه‌اندازی این سامانه، از زمانی که طرح یا لایحه‌ای اعلام وصول می‌شود تا زمانی که در صحن علنی شورا مورد بررسی نهایی قرار می‌گیرد، تمام فرآیند در سامانه ثبت شده و هریک از اعضای محترم می‌توانند فارغ از اینکه نامه‌های مختلف سیستم اتوماسیون اداری به ایشان ارجاع شده است یا نه، گردش کار یک طرح یا لایحه اعم از تاریخ ارجاع کار توسط هیئت رئیسه به کمیسیون اصلی و کمیسیون‌های فرعی، میزان زمان باقی ماندن یک طرح یا لایحه در کمیسیون‌های ذیربط و بالاخره پاسخ کمیسیون اصلی و کمیسیون‌های فرعی را مشاهده کنند. این سامانه همچنین لیست موارد آماده برای قرار گرفتن در دستور جلسه صحن علنی و همچنین دستور جلسه پیشنهادی مبنی بر قواعد و مقررات ترتیب قرار گرفتن موارد در دستور جلسه را به صورت سیستماتیک پیشنهاد می‌کند که از خطاهای انسانی در مورد جاافتادن و ترتیب نادرست دستورها و نیز ابهامات و سوءتفاهمات احتمالی درباره تنظیم دستور جلسه خواهد کاست و شفافیت کاملی را در عملکرد شورا، به خصوص عملکرد هیئت رئیسه در فرآیند گردش کار طرح‌ها و لوایح نمودار خواهد کرد.
این سامانه همچنین یکی دیگر از استانداردهای شفافیت در انتشار عمومی اطلاعات در وبسایت شورا را ارتقاء خواهد داد به گونه‌ای که دستورجلسات که هم‌اکنون به صورت فایل pdf و غیرقابل جستجو به صورت دستی روی وبسایت شورا آپلود می‌شود، از این‌پس به صورت سیستماتیک و برخط، و به شکل ماشین‌خوان و قابل جستجو مستقیما از این سامانه بر روی وبسایت شورا فراخوانی خواهد شد.
همچنین این سامانه می‌تواند مبنای راه‌اندازی سامانه جمع‌سپاری شورای شهر قرار گیرد به‌گونه‌ای که متخصصان، تشکل‌های حرفه‌ای و دیگر شهروندان مشارکت‌جو که می‌خواهند و می‌توانند بر سیاست‌گذاری‌های شورای شهر تاثیرگذار باشند، از طریق ارایه پیشنهادهای خود بر روی متن طرح‌ها و لوایح یا گزارش کمیسیون‌های تخصصی و یا حتی پیشنهاد طرح‌های موثر در بهبود عملکرد مدیریت شهری، شورای شهر را در سیاست‌گذاری‌های موثر معطوف به اصلاح وضعیت و فرآیندهای مدیریت شهر، یاری دهند.
امید است نه فقط اقدامات شفافیت‌بخش پنجمین دوره شورای اسلامی شهر تهران در دو سال باقیمانده از فعالیت نیز با قدرت و سرعت بیشتری ادامه یابد، بلکه دیگر نهادهای انتخابی و شورایی در سطح کشور، اعم از مجلس شورای اسلامی، مجلس خبرگان رهبری، مجمع تشخیص مصلحت نظام، شورای نگهبان، هیئت وزیران و نیز دیگر شوراهای شهر در سراسر کشور، اقدامات شفافیت‌بخش در عملکرد خود را آغاز کرده و مداوما بر ارتقاي آن بیفزایند. باشد که به یاری خداوند، بی‌اعتمادی‌ای که به دلایل مختلف در میان اقشار مختلف جامعه نسبت به ارکان مختلف نظام جمهوری اسلامی پدید آمده و در حال ریشه‌دار شدن است، به تدریج کاهش یابد. بی‌‌اعتمادی اصلی‌ترین مساله امروز جامعه ماست و شفافیت اصلی‌ترین راه‌حل این مساله.»
